केदारनाथ: जे अलौकिक सौंदर्याने परिपूर्ण आहे – मनोरंजक तथ्ये, हिंदीमध्ये माहिती

हिमालयातील उत्तराखंड राज्यातील रुद्रप्रयाग जिल्ह्यात आहे केदारनाथ धम हे जगाच्या श्रद्धा आणि आध्यात्मिक चेतनेचे समानार्थी शब्द आहे, जिथे भगवान शंकराची उपस्थिती प्रत्येक कणात जाणवते.

या स्थळाला जसे धार्मिक महत्त्व आहे नैसर्गिक सौंदर्य साठी देखील ओळखले जाते. मंदिराचे तीन भाग केले जाऊ शकतात 1. गर्भगृह 2. मधला भाग 2. सभा मंडप.

गर्भगृह भगवान केदारेश्वरजींचे स्वयंभू ज्योतिर्लिंग मध्यभागी स्थित आहे ज्याच्या समोर गणेशजींची आकृती तसेच माता पार्वतीचे श्री यंत्र आहे.

– जाहिरात –

ज्योतिर्लिंगावरील नैसर्गिक यज्ञोपवीता आणि ज्योतिर्लिंगाच्या मागील बाजूस नैसर्गिक स्फटिक माला सहज पाहता येतात. श्री केदारेश्वर ज्योतिर्लिंगामध्ये एक नवीन लिंग रूप आहे, म्हणूनच या ज्योतिर्लिंगाला नव लिंग केदार असेही म्हणतात.

आदि शंकराचार्यांनी त्याचा जीर्णोद्धार करून घेतला होता

सर्वात पहिले आदि शंकराचार्य या मंदिराचे नूतनीकरण केले केली होती. या रुद्र रूपाच्या संकल्पनेमुळे या संपूर्ण प्रदेशाला संबोधले गेले रुद्रप्रयाग म्हटल्यावर.

केदारनाथ धामचे दरवाजे एप्रिल-मे महिन्यात कायद्याने घोषित केलेल्या तारखेनंतर उघडतात आणि दीपावलीनंतर बंद होतात.

हिवाळ्यात 6 महिने भगवान केदारनाथ जंगम डोली आणि दांडी उखीमठ त्याची स्थापना पूजेसाठी केली जाते. हिवाळ्यात या धामचे तापमान शून्याच्या खाली पोहोचते.

हेही वाचा :- भारतातील अशी ५ मंदिरे जिथे पुरुषांना जाण्यास मनाई आहे

मंदिराशी संबंधित पौराणिक समजुती

भगवान विष्णूचे अवतार महातपस्वी नर आणि नारायण ऋषी हे हिमालयातील केदार श्रृंगारावर तपश्चर्या करत असत. त्यांच्या कठोर तपश्चर्येने प्रसन्न होऊन महादेवांनी त्यांना दर्शन दिले आणि नर-नारायणाच्या विनंतीवरून भगवान शिव तेथे ज्योतिर्लिंगाच्या रूपात विराजमान झाले.

पंच केदारची गोष्ट

या क्रमाने, पुराणात वर्णिलेल्या पंच केदाराच्या कथेनुसार, महाभारताच्या युद्धात विजय मिळवल्यानंतर पांडवांना प्राण गमवावे लागले होते. बंधुत्व हत्येच्या पापातून मुक्त व्हायचे होते

त्यासाठी ते भगवान शंकर त्यांचा आशीर्वाद घ्यायचा होता, पण तो त्यांच्यावर रागावला होता. भगवान शंकर पांडव त्याला भेटायला काशीला गेले, पण तिथे त्यांना भेटले नाही. त्यांचा शोध घेत ते हिमालयात पोहोचले.

भगवान शंकर पांडवांना दर्शन घ्यायचे नव्हते आणि त्यांची परीक्षा घ्यायची म्हणून केदार खोल ध्यानात बसला. दुसरीकडे पांडवांनीही त्यांचा पाठलाग करण्याचा निर्धार केला आणि ते केदारला पोहोचले.

हेही वाचा: – जाणून घ्या शिवाला “अर्धनारीश्वर” का म्हणतात

बैलाचे रूप घेतले

भगवान शिव पांडव त्याला येताना पाहून बैलाचे रूप घेतले आणि प्राणी च्या कळपात सामील व्हा तेव्हा पांडवांनी परमेश्वराचे दर्शन घेण्याची योजना आखली आणि भीम आपले विशाल रूप धारण करून त्याने केदार पर्वताच्या दोन्ही बाजूला पाय पसरले.

असे म्हणतात की भीमाच्या पायाखालून बाकीचे सर्व प्राणी बाहेर पडले पण शंकरासारखा बैल पायाखालून बाहेर यायला तयार नव्हता.

भीमाला बळजबरीने बैलाला धरायचे होते तेव्हा भोलेनाथाने मोठे रूप धारण केले. पृथ्वी भेटू लागलो. खूप क्षण भीम म्हशीच्या पाठीचा भाग पूर्ण ताकदीने घट्ट पकडला.

तेव्हापासून भगवान शंकराने बैलाच्या पाठीची पूजा केली. आकार शरीर श्री केदारनाथमध्ये जशी पूजा केली जाते. असे मानले जाते की जेव्हा भगवान शंकर बैलाच्या रूपात अंतर्धान पावले, तेव्हा त्यांचे धड वरचा भाग काठमांडू मध्ये दिसू लागले

आता तेथे पशुपतीनाथ हे एक प्रसिद्ध मंदिर आहे. शिवाचे बाहू तुंगनाथ मध्ये, तोंड रुद्रनाथ इसवी सनात मदमहेश्वरात नाभी आणि जटा कल्पेश्वरात दिसली. त्यामुळे या चार ठिकाणांसह श्री केदारनाथ पंचकेदार असे म्हणतात.

हेही वाचा :- एक रहस्यमय मंदिर ज्याचा दरवाजा फक्त महाशिवरात्रीला उघडतो !!!!