जाणून घ्या कशी होती मुघल सम्राटांची “दिवाळी” !! – मनोरंजक तथ्ये, हिंदीमध्ये माहिती

दिवाळी म्हणजे’दिव्यांची माला द्वारे केले प्रकाश. बनारसमधील देव दीपावलीसारख्या दीपोत्सवात हेच पाहायला मिळते. दिवाळीचा उल्लेख स्कंदपुराण मला पण मिळते.

याव्यतिरिक्त, 7 व्या शतकात, राजा जो आनंद वाढवतो राजशेखराच्या दहाव्या शतकातील नाटकांमध्ये दीपोत्सवाचा उल्लेख आहे.काव्यात्मक ज्ञानशास्त्र‘ असाही उल्लेख आहे तथापि, दीपावली हा केवळ हिंदूंचा सण नसून तो इतर धर्मियांनीही साजरा केला आहे.

त्याचा इतिहासही खूप रंजक आहे. इतिहासकारांच्या मते, आज देशभरात ज्या थाटामाटात दिवाळी साजरी केली जाते त्याची सुरुवात मुघलांच्या काळात झाली. तर जाणून घेऊया:-

– जाहिरात –

मुहम्मद बिन तुघलकची दिवाळी

मुस्लिम सम्राट दिवाळी उत्साहात साजरी केल्याचा उल्लेख इतिहासात नोंद आहे. 14 व्या शतकात मोहम्मद बिन तुघलक आपल्या आतल्या वाड्यात दिवाळी साजरी करायची आणि मोठी मेजवानी ठेवायची. उत्सवही झाले पण त्यांच्या कारकिर्दीत फटाक्यांची आतषबाजीचा उल्लेख नाही.

हे देखील वाचा: – विविध धर्म आणि देश दिवाळीचा सण का आणि कसा साजरा करतात ते पाहूया

सम्राट अकबराची दिवाळी

16 व्या शतकात अकबर दिवाळी उत्साहात साजरी करू लागली. त्यांच्या कारकिर्दीत दिवाळीच्या दिवशी दरबाराची सजावट करण्यात आली होती.

अकबराने केले रामायण त्याचे फारसी भाषेत भाषांतर करण्यात आले, ज्याचे पठणही करण्यात आले आणि त्यानंतर श्री रामच्या अयोध्येला परतण्याचा नाट्यप्रयोग सादर करण्यात आला.

याशिवाय त्याचे मित्र राजे यांच्यासोबत दिवाळी यावेळी मिठाई वाटप करण्यात आली. फटाक्यांची आतषबाजी नुकतीच सुरू झाली होती. शांतता आणि झुंबरांच्या प्रकाशात राजवाडा भिजला होता.

हेही वाचा:- दिवाळीत लक्ष्मीची पूजा कशी करावी आणि तिला खिल-बताशे का अर्पण केला जातो !!!

शहाजहानची दिवाळी

अकबर नंतर 17 व्या शतकात शाहजहान दिवाळीच्या स्वरूपात आणखी बदल केले. दिवाळीनिमित्त ते 56 राज्यांतून 56 वेगवेगळ्या प्रकारच्या मिठाई मागवायचे आणि 56 प्रकारचे थाळ सजवायचे. तसेच हुतात्म्यांचे स्मरण सुरजक्रांत नावाच्या दगडावर एक सूर्यकिरण ठेवला, तो पुन्हा प्रकाशित झाला, जो वर्षभर जळत असे.

याशिवाय 40 फूट आकाश दिवा प्रज्वलित करण्यात आला ज्यामध्ये 40 मंड कापूस बियाणे तेल ओतण्यात आले. शाहजहान अमेरिकेच्या राजवटीत भव्य फटाके होते ज्यात महिलांसाठी वेगळे फटाके होते आणि सामान्य लोकांना पाहण्यासाठी फटाके देखील होते. तेव्हा दिल्लीत फटाक्यांची आतषबाजी व्हायची. हा सण पूर्णपणे हिंदू पद्धतीने साजरा करण्यात आला. जेवणही खूप सात्विक होतं.

मोहम्मद शहा दिवाळी

हे देखील वाचा: – 2021 मध्ये दिवाळीचा शुभ काळ आणि पूजेदरम्यान कोणत्या महत्त्वाच्या गोष्टी लक्षात ठेवाव्यात हे जाणून घ्या.

मोहम्मद शाह हा नियम 1719 ते 1748 पर्यंत चालला. ते संगीत आणि साहित्याचे प्रेमी होते आणि त्यांना ‘मोहम्मद शाह’ म्हणत.रंगीला‘ म्हणूनही ओळखले जात होते. ‘रंगीला’ या नावावरूनच समजते की तो अतिशय लाडका मूड किंग होता.

दिवाळीला त्याचे चित्र काढायचे आणि अकबर आणि शाहजहानलाही विचारायचे. दुप्पट चौपट स्टाईलने दिवाळी साजरी करायची. दिवाळीच्या सणाला त्यांनी अधिक भव्यता दिली. त्यांच्या कारकिर्दीत लाल किल्ल्याची भव्य सजावट करण्यात आली होती.

विविध प्रकारचे पदार्थ तयार करण्यात आले होते जे केवळ राजवाड्यातच नव्हे तर सामान्य लोकांमध्येही वाटले जात होते.
दिवाळीची परंपरा असल्याचे इतिहासकार सांगतात मोहम्मद शाह ‘रंगीला’ आजही आम्ही तेच करू लागलो.

हेही वाचा :- दिवाळीत हे 5 उपाय केल्याने पैशाची टंचाई दूर होईल !!!

muggles नंतर

जरी इंग्रजांनी देश ताब्यात घेतला आणि मुघलांना नाममात्र शासक म्हणून कमी केले तरीही दिवाळी भव्य राहिली.
बहादूर शाह जफर अनेकदा लाल किल्ल्यावर दिवाळीच्या थीमवर आधारित नाटकांचे आयोजन केले जात असे, जे सर्वसामान्यांनाही पाहता येत असे. मुघल काळ इंग्रज आल्यानंतर दिवाळीत फटाक्यांची आतषबाजी झाली आणि इंग्रजांनीही त्याचा आनंद लुटला.

हेही वाचा:- जाणून घ्या राशीनुसार दिवाळीचा सण तुमच्यासाठी कसा राहील