[ad_1]
ब्रुसेल्स अंकुरांची लागवड
जम्मू-काश्मीर, हिमाचल प्रदेश, उत्तर प्रदेश, महाराष्ट्र, तामिळनाडू या डोंगराळ प्रदेशात लागवड करणार्या महत्त्वपूर्ण थंडगार भाजींपैकी ब्रसेल्स स्प्राउट्स आहेत. या भाजीची लागवड बहुधा यूएसए आणि युरोपियन देशांमध्ये केली जाते. पानांच्या अक्षावर वाढणार्या अंकुरांचा उपयोग स्वयंपाक आणि कोशिंबीरीच्या उद्देशाने केला जातो.
ब्रसेल्स स्प्राउट्सचे आरोग्यास चांगले फायदे आहेत आणि जीवनसत्त्वे आणि खनिज पदार्थांनी परिपूर्ण आहेत. ही भाजी मिनी कोबीसारखे दिसते.
खाली ब्रुसेल्स स्प्राउट्सचे आरोग्य फायदे आहेत.
- ब्रसेल्स स्प्राउट्स वजन व्यवस्थापनास मदत करतात.
- ब्रसेल्स स्प्राउट्स फायबरचा चांगला स्रोत आहेत.
- ब्रसेल्स स्प्राउट्स अँटिऑक्सिडेंटचा चांगला स्रोत आहेत.
- ब्रसेल्स स्प्राउट्स हे व्हिटॅमिन एसचा चांगला स्रोत आहे.
- ब्रसेल्स स्प्राउट्स कोलेस्टेरॉल कमी करण्यास मदत करतात.
- संपूर्ण धान्य एकत्र केल्यावर ब्रुसेल्स स्प्राउट्स संपूर्ण प्रथिने तयार करतात.
- ब्रुसेल्स स्प्राउट्स कर्करोगाच्या पेशींशी लढू शकतात.
ब्रसेल्स स्प्राउट्सचे प्रकार –
ब्रसेल्स स्प्राउट्सच्या जातींचे उंच, मध्यम, लांब आणि बौने मध्ये वर्गीकरण केले आहे. लांबीचे वाण उंची आणि मध्यम 75 and सेमी पर्यंत पोहोचतात उंच वाण varieties 55 ते 60० सें.मी. पर्यंत पोहोचतात जिथे बौने वाण 40० ते 50० सें.मी. पर्यंत पोहोचतात.
1. रुबिन -: ही वाण उच्च उत्पादन देणारी वाण आहे.
2. सौम्य आदर्श: या जातीची झाडे मध्यम लांबीची असतात. या हिरव्या आणि कॉम्पॅक्ट स्प्राउट्सचे वजन 7 ते 8 ग्रॅम दरम्यान आहे. एकल रोप 200 ते 400 अंकुर उत्पन्न देऊ शकते आणि हेक्टरी सरासरी 100 ते 150 क्विंटल उत्पादन देते.
3. जेड क्रॉस -: ही वाण लवकर व उच्च उत्पन्न देणारी जपानी एफ 1 संकरित आहे. या प्रकारच्या ब्रुसेल्स स्प्राउट्स एकाच पिकासाठी योग्य आहेत.
ब्रुसेल्स अंकुर शेतीसाठी हवामान आणि मातीची आवश्यकताः
ब्रसेल्स स्प्राउट्स थंड आणि दमट हवामानात उत्कृष्ट वाढतात. 15 डिग्री सेल्सियस ते 25 डिग्री सेल्सियस पर्यंतचे तपमान त्याच्या लागवडीसाठी सर्वोत्तम आहे. तथापि, 1 डिग्री सेल्सियस ते 20 डिग्री सेल्सियस तापमान श्रेणीपासून चांगल्या प्रतीचे स्प्राउट्स प्राप्त केले जातील. या भाजीत कोबीपेक्षा जास्त काळ वाढणे आवश्यक आहे. ते उच्च तापमानाच्या परिस्थितीत गुणवत्तेचे अंकुरित उत्पादन करीत नाही.
ब्रसेल्स स्प्राउट्स विविध प्रकारच्या मातीत घेतले जाऊ शकतात. तथापि ते वालुकामय चिकणमाती मातीत उत्तम आहेत. चांगल्या ड्रेनेजसह माती आणि 6 ते 7 च्या पीएच मूल्यांसह सेंद्रिय पदार्थ त्याच्या उत्पादनासाठी आदर्श आहेत.
ब्रुसेल्स अंकुरित प्रचार :
ब्रसेल्स अंकुरांचा प्रामुख्याने बियाण्याद्वारे प्रचार केला जातो. तथापि, ते वनस्पतिवत् होणारी बाह्यवृद्धी, कटिंग आणि ऊतक संस्कृतीद्वारे देखील प्रचारित केले जाऊ शकतात.
ब्रुसेल्स अंकुर शेतीत जमीन तयार करणे:
मुख्य क्षेत्र 5 ते 6 प्लॉटिंग देऊन चांगले तयार केले पाहिजे आणि ते स्थिर केले पाहिजे. जमीन समतल करुन ती पूर्वीच्या पिकांपासून मुक्त करावी. 3 मीटर X 3 मीटर किंवा 4 मीटर X 4 मीटर आकाराचा बेड तयार करा.
ब्रुसेल्समध्ये बियाणे दर आणि पेरणी:
हेक्टरी 500 ग्रॅम दराने बियाणे पेरण्यासाठी पुरेसे असावे. ऑगस्ट ते अष्टकोनापर्यंत उच्च भागात आणि फेब्रुवारी ते एप्रिल दरम्यान टेकड्यांमध्ये बिया पेरल्या पाहिजेत. पेरणीपूर्वी नर्सरीचे बेड 3 ग्रॅम / लिटर कॅप्तान किंवा ब्राझिकॉलने भिजले पाहिजेत. हे बेड 4 दिवसांसाठी अल्केथिलीन शीटने झाकलेले असावेत.
नंतर बियाणे 5 ते 7 सेंटीमीटर अंतरावर 1 ते 5 ते 2 सेंटीमीटरच्या खोलीवर पेरणी करावी. खात्री करुन घ्या की बियाणे चांगल्या मातीने झाकून टाका आणि लगेच पेरणी झाल्यावर गवत गवत घ्या. बियाण्याची उगवण सहसा समशीतोष्ण परिस्थितीत सुमारे 4 ते 5 दिवस घेते.
गुळगुळीत उगवण आणि तरुण रोपे वाढीसाठी सतत पाणी द्यावे. मुख्य शेतात रोवणीसाठी 35 ते 45 दिवसांत लावणी तयार होईल. पंक्तीच्या मधोमध आणि दरम्यान 60 सेमी सी 45 सेमी अंतर ठेवावे.
ब्रुसेल्स अंकुर आणि मातीच्या प्रकारानुसार अंतर वाढवणे किंवा कमी करणे शक्य आहे. साधारणपणे, सुमारे 12 ते 15 सेमी उंच रोपे जमिनीत रोवणीसाठी वापरली पाहिजेत.
ब्रुसेल्समध्ये सिंचन:
मातीमध्ये चांगल्या मुळांच्या लागवडीसाठी, लावणीनंतर ताबडतोब प्रथम सिंचन द्या. त्यानंतरची सिंचन हवामानाच्या परिस्थितीनुसार आणि सहसा / 2 आठवड्यांच्या अंतराने दिले पाहिजे. स्प्राउट्सच्या परिपक्वतावर कोंब फुटण्यापासून रोखण्यासाठी सिंचन टाळा.
ब्रसेल्समध्ये आंतर संस्कृती ऑपरेशन्स:
होई आणि तण हे इतर भाजीपाल्या पिकांप्रमाणेच केले पाहिजे. अंकुर वाढण्यापूर्वी एक अर्थिंग.अप करणे आवश्यक आहे. माती आच्छादित झाल्यावर पंचिंग आणि तण टाळणे आवश्यक आहे.
रासायनिक तण नियंत्रण बेसालिन 0 हेक्टर प्रति हेक्टर तण नियंत्रित करण्यासाठी वापरले जाऊ शकते. पॉलिथिन गवताचा वापर वनस्पतींच्या सभोवती तण तपासण्यासाठी करता येतो.
ब्रुसेल्समध्ये खत व खतांच्या शेती –
चांगल्या गुणवत्तेच्या अंकुर आणि उत्पादनासाठी खतांचा संतुलित वापर करावा. जमीन तयार करताना 25 टन शेतात यार्ड खत देण्याची शिफारस केली जाते. एन. पी 200: 100: 100 किलो / हेक्टर वापरावे.
लावणीपूर्वी, एन आणि पी आणि के च्या संपूर्ण डोसपैकी एक तृतीयांश लावणीपूर्वी लावावी. उर्वरित एन पूरक रोपेच्या सभोवतालच्या दोन समान डोसमध्ये टॉप ड्रेसिंग म्हणून लागू केले पाहिजेत. “एन” ची दुसरी डोस लागवडीनंतर 30 ते 45 दिवसानंतर आणि उगवण होण्यापूर्वी तिसरी डोस दिली पाहिजे.
ब्रुसेल्समध्ये उगवण उगवण शेती:
जेव्हा बी जास्तीत जास्त आकार आणि संक्षिप्तता प्राप्त करतात तेव्हा बीन अंकुरलेले पिकले जाऊ शकते. योग्य वेळी कापणी करणे खूप महत्वाचे आहे. सहसा 4 ते 6 कापणी करता येते.
ब्रुसेल्समध्ये उत्पन्न उत्पादन:
कोणत्याही पिकाचे उत्पादन विविधता आणि शेती व्यवस्थापन पद्धतींवर अवलंबून असते. पहिल्या किंवा एकल हंगामामध्ये प्रतिहेक्टरी 40 ते 50 क्विंटल हजेरी लावता येते. हेक्टरी १०० ते १२als क्विंटलपर्यंत कापणी अपेक्षित आहे.
ब्रुसेल्समध्ये कापणीनंतरचे अंकुरलेले:
फोडलेल्या अंकुरांचे वर्गीकरण केले जाऊ शकते आणि त्यांना बास्केटमध्ये पॅकेज केले जाऊ शकते आणि बाजारात त्वरित पाठवले जाऊ शकते.
लेखकः
श्रिया राय
पीएच. डी. स्कॉलर फलोत्पादन (भाजीपाला विज्ञान)
पत्ता – रेवस्कव्ह्व्ह ग्वालियर
ईमेल: हा ईमेल पत्ता स्पँमबॉट्सपासून संरक्षित आहे. हे पाहण्याकरिता तुम्हाला जावास्क्रिप्ट सक्षम करणे आवश्यक आहे.
.
[ad_2]